Dla Boga i dla Ojczyzny – zawsze słuchajmy ks. Piotra Skargi

27 września 2023 r., wspominając 411. rocznicę śmierci naszego Patrona, delegacja Stowarzyszenia Kultury Chrześcijańskiej im. Ks. Piotra Skargi złożyła wieńce przy ołtarzu bocznym w kościele pw. św. Piotra i Pawła oraz pod pomnikiem tego wielkiego kapłana na placu św. Marii Magdaleny w Krakowie. Dziękując Bogu za owoce pracowitego i oddanego Kościołowi życia ks. Piotra Skargi sięgajmy jak najczęściej po mądrość płynącą z Jego dzieł. O zawartym w  nich przekazie warto pamiętać szczególnie w trudnych momentach dla naszej Ojczyzny.

Dla ludzi wiary i patriotów dzieła księdza Piotra Skargi są nie tylko wielkim skarbem kultury, ale przede wszystkim wskazówkami i tchną nadzieją. Dla wrogów wiary i Ojczyzny słowa Kaznodziei Narodu są wyrzutem sumienia, dlatego jego twórczość starają się wykreślić z procesu edukacyjnego, a wszelkie pamiątki przypominające o ks. Piotrze Skardze chcą zlikwidować lub usunąć w głęboki cień.

Zasłużony dla wiary i Polski

Piotr Skarga urodził się 2 lutego 1536 roku w okolicy Grójca na Mazowszu. Całym swoim życiem dawał przykład umiłowania Ojczyzny i obrony wiary, położył też wielkie zasługi dla rozwoju edukacji na ziemiach tworzących Rzeczpospolitą Obojga Narodów.

W latach 1552 – 1555 Piotr Skarga studiował na Akademii Krakowskiej, a święcenia kapłańskie przyjął w 1564 roku we Lwowie, gdzie został kanonikiem przy katedrze lwowskiej. W 1569 roku w Rzymie, wstąpił do zakonu jezuitów, a po powrocie do kraju zakładał kolegia jezuickie i prowadził działalność dobroczynną. Jego dziełami wspierającymi ubogich były m.in. Arcybractwo Miłosierdzia i Bank Pobożnych w Krakowie.

Nieoceniony jest wkład księdza Piotra Skargi w rozwój szkolnictwa na wschodnich terenach Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Dzięki staraniom tego wielkiego duchownego powstały kolegia jezuickie w Rydze, Dorpacie (obecnie Tartu w Estonii) i Lublinie. Ksiądz Piotr Skarga był pierwszym rektorem kolegium jezuickiego w Połocku oraz Akademii Wileńskiej.

Ksiądz Piotr Skarga zmarł w 1612 roku w Krakowie, a jego doczesne szczątki spoczęły w kościele pw. św. św. Piotra i Pawła w Krakowie przy ul. Grodzkiej. Od 2013 roku trwa proces beatyfikacyjny księdza Piotra Skargi. Wśród dzieł, będących owocem bogatej twórczości Kaznodziei Narodu największą popularnością cieszą się „Żywoty świętych” i „Kazania sejmowe”.

Przestroga dla Ojczyzny

To w „Kazaniach sejmowych” ostrzegał przed zgubnym dla kraju odejściem polityków od zasad wiary i nauki Kościoła: Taką mądrość mają Politycy dzisiejszy, którzy nauczają panów i królów, aby o religią i dotrzymanie, i obronę wiary ś. katolickiej, i o ludzkie zbawienie nie dbali i dla niego nic nie czynili, tylo docześnego pokoju i dobrego mienia poddanych swoich pilnując, zbawiennych potrzeb ich zaniechali. Taka mądrość słusznie się też zowie nie tylo ziemską, ale i bydlęcą. Bo także bydło dobre swoje cielesne z przyrodzonej skłonności obmyśla i o nie się stara, o duszę, której nie ma wiecznej i rozumnej, nie dbając. Ten taki rozum zowie się też djabelski. Bo czart niocz się więcej nie stara, jedno aby ludzie wieczne dobra jako i on tracili i nic o tym, co jest po śmierci, nie myślili, ale się tylo tym dobrym mienim widomym zabawiwszy i na nim się w grzechach uwichławszy, na wieki ginęli.

Obserwując rozchwianie państwa i niefrasobliwość oraz sprzedajność rodaków, niszczących kraj i jego moralne fundamenty, ks. Piotr Skarga pisał: Nadto namnożyło się w tym królestwie ludzi złych barzo, którzy, posmakowawszy sobie interregna, w których mogli o królestwo targować i pożytków swoich z oszukania miłej ojczyzny i rozerwania jej szukać, jeszcze nie przestają, a gdzie mogą, bunty i zmowy czynią, na urząd Boży szemrząc i potwarzy zmyślając, i do rozruchów i nowin namawiając. Niespokojni, łakomi, niesprawiedliwi, sieją wszędzie niezgody, nic na dobre pospolite nie pomniąc, a tą łódką, w której się wszyscy wieziem, swoim bieganim chwiejąc, do zanurzenia ją i utopienia przywodzą.

Dostrzegać co ukryte

Kaznodzieja Narodu widział to, czego nie chciało dostrzegać wielu jemu współczesnych. Jakże słusznie – jak pokazała historia naszego kraju – obawiał się, że ludzie oderwani od moralności, od honoru i wartości chrześcijańskich doprowadzą kraj na skraj przepaści… a potem go tam zepchną.

Wydawałoby się, że za tę mądrość i wciąż aktualną naukę powinniśmy jako naród, być wdzięczni ks. Skardze i robić wszystko, by nie powtórzyć błędów naszych przodków, o których tak mocno pisał mądry duchowny.

Powinniśmy… ale rzeczywistość XXI wieku między Odrą a Bugiem mocno przypomina zamęt czasów, w których żył ks. Piotr Skarga i o którym pisał: Bo jeśli wy czci Bożej, czci Chrystusa Boga swego, od heretyków, którzy bluźnią bóstwo Jego, którzy powtarzają oblubienicę najmilszą Jego, którzy niszczą Kościół Jego, bronić będziecie: on was bronić będzie. Jeśli prawdziwemi uczniami Jego i w bojaźni Jego przemieszkiwać będziecie, będzie wam zawżdy Bogiem waszym i obronę, i ucieczkę pod skrzydłami Jego mieć będziecie. Jeśli to królestwo kościołowi Chrystusowemu służyć będzie, wyniesie je i wyrwie mocny Chrystus ze wszelkiego niebezpieczeństwa. A Jeśli od kościoła służby kościelnej odstąpi, jako zagroził Izajasz, zginie i spustoszeje. Patrzcie na upadki królestw, które od Kościoła ś. i jedności religiej ś. odpadły, jako popustoszały. Patrzcie na bliską sąsiedzką ziemię Węgrów, niegdy bogatych i możnych! Na ono złote jabłko królestwa ich, jako na obleciały dom, jako na dąb, z którego liście opadły, jako na ogród uschły bez wody, jako na kuczkę przy winnicy. Lud w niewolą pobrano, szlachtę wybito, zamki popsowano, na drugich Turczyn co dzień się więcej wzmacnia, a co dzień ziemię i wszytko psuje.

Wspominając patriotyzm i wielkie umiłowanie wiary, o jakich czytamy w opisach walk z Krzyżakami, obrony Częstochowy, utrzymania granic Rzeczpospolitej przed nawałą turecką i wojny z bolszewikami w XX wieku łatwiej zrozumieć, dlaczego wrogowie Polski są jednocześnie bardzo często wrogami Kościoła.

Anarchia to nie wolność

Żołnierz bez ducha i wiary jest tylko niepełnowartościowym żołdakiem i dlatego pokonanie nawet dużej armii jest możliwe, gdy nie ma w niej ducha wiary i patriotyzmu. Przykładów upadku wielkich armii, armii bez ducha i moralności, w historii nie brakuje.

Podobnie dzieje się w krajach, gdzie elita nie rozumie czym jest dobro wspólne i nie chce brać na siebie odpowiedzialności za naród, który jej ufa. Upadek I Rzeczpospolitej, który tak bolał ks. Piotra Skargę, to przecież głównie „zasługa” elit, które paktowały z wrogimi sąsiadami a nie pracowały dla swojego kraju, któremu zawdzięczały wszystko – majątek, wykształcenie i posłuch społeczny.

Trafnie oceniał to ks. Piotr Skarga w „Kazaniach sejmowych”: Zginęła w tym królestwie karność i dyscyplina, bez której żadny rząd uczynić się nie może, którą Pismo ś. pilnie wszędzie zaleca. Nikt się urzędów ani praw nie boi, na żadne się karanie nie ogląda. Bo gdy bojaźń Boża ginie i wstyd upada, w samej tylo karności urzędowej nadzieja do pohamowania złości zostaje. Której gdy niemasz, Rzeczpospolita ginie, a jako gdy obręczy z beczki opadają a nikt ich nie pobija, wszytka się rozsypuje. Wszyscy się wolnością ślachecką bronią, wszyscy ten płaszcz na swe zbrodnie kładą i poczciwą a złotą wolność w nieposłuszeństwo i we wszeteczność obracają.

Ksiądz Skarga mądrze rozróżnił wolność od nieposłuszeństwa, dzisiaj powiedzielibyśmy – od anarchii. Na bazie doświadczeń naszego kraju i społeczeństwa przekonaliśmy się, że anarchia zawsze wiedzie do upadku. I dzisiaj, widząc co dzieje się w bogatych (jeszcze) krajach Zachodu, wracajmy do przestróg zawartych na kartach dzieł ks. Piotra Skargi. I nie dziwmy się, że co pewien czas z internacjonalistycznych kręgów będą podnoszone hasła likwidacji pamięci o Kaznodziei Narodu, tak jak miało to miejsce na przełomie 2021 i 2022 roku.

Zapomnieć Skargę?

Przypomnijmy, że wówczas to lewacka antykultura zaatakowała w Krakowie, a jej celem stał się monument upamiętniający Kaznodzieję Narodu – księdza Piotra Skargę. Posługując się modnymi w tym czasie i zarazem nośnymi propagandowo hasłami zwiększenia w mieście powierzchni terenów zielonych, zaproponowano przebudowę placu św. Marii Magdaleny, której kluczowym elementem miało być zabranie pomnika księdza Skargi. Urzędnicy miejscy temu pomysłowi przyklasnęli.

Dzięki szerokiej akcji społecznego protestu, wspartego m.in. przez polskie organizacje na Litwie oraz długą listę ludzi nauki, kultury, sztuki, stających w obronie pomnika, władze Krakowa odstąpiły od idei jego likwidacji. Kaznodzieja Narodu wciąż stoi na placu św. Marii Magdaleny, przypominając przechodniom korzystającym z jakże popularnej ul. Grodzkiej o swoim przesłaniu do narodu.

Na portalu Stowarzyszenia Kultury Chrześcijańskiej im. Ks. Piotra Skargi, które zainicjowało akcję w obronie pomnika Patrona, pisaliśmy wówczas:

Wrogowie Polski od lat dążą do skruszenia moralnego kręgosłupa narodu, wiedząc, że tylko w ten sposób będą w stanie zniszczyć nasz kraj. Nawoływania księdza Piotra Skargi o naprawę Rzeczpospolitej z końca XVI wieku, spisane w „Kazaniach sejmowych”, są solą w oku współczesnych rewolucjonistów, próbujących na polską ziemię przenieść koncepcje już niszczące dorobek cywilizacji chrześcijańskiej w krajach Zachodu. Dlatego też współcześnie upamiętnianie myśli i dzieł księdza Piotra Skargi jest nieakceptowalne dla lewicy, mającej wizję nowego nieporządku społecznego i gospodarczego. To właśnie postać kaznodziei polskiego króla, a zarazem praojca nowożytnych inicjatyw charytatywnych i dzieł miłosierdzia, czy też autora wielkich dzieł staropolskiej literatury, trafiła na celownik rewolucjonistów. Tym samym potwierdzają oni swoje dążenie do wymazywania z historii Polski zasłużonych postaci tylko dlatego, że prezentowały postawę patriotyczną i chrześcijańską.

Patriotyzm, religijność, umiłowanie Ojczyzny i obrona cywilizacji chrześcijańskiej to cele ataku nihilistycznej rewolucji w kraju i w Europie. Wiemy, bo widzimy, co dzieje się z narodami i państwami oderwanymi od moralności i borykającymi się z atomizacją społeczeństwa. Tam gdzie dochodzi do antagonizacji grup społecznych coraz trudniej budować wspólnotę i porozumienie.

Tak było w czasach, w jakich prorocze słowa „Kazań sejmowych” pisał ks. Piotr Skarga: Obejrzycie się, proszę, na ty szkody i utraty, które wam z niezgody urastają! Bo naprzód drogi sobie wszytki prawie zagrodzicie do poratowania tak nachylonej do upadku ojczyzny swej i królestwa tego. Bo jako o nim w niezgodzie i waśniach radzić, jako się z rozumami waszemi i sercy dobremi znieść i składać do tego możecie? Gdyż niezgoda nic do kupy nie niesie, ale wszytko rozprasza i różnemi wiatry roznosi.

A jak jest dzisiaj? Dokąd dążymy jako naród, który tak wiele doświadczył w ponad tysiącletniej historii?