40. rocznica śmierci Józefa Mackiewicza, niestrudzonego badacza prawdy

2025-01-31 00:00:00
40. rocznica śmierci Józefa Mackiewicza, niestrudzonego badacza prawdy

31 stycznia 1985 roku zmarł w Monachium Józef Mackiewicz, miłujący prawdę badacz prawdziwego oblicza komunizmu w sowieckim wydaniu. Jako jeden z pierwszych, Mackiewicz opisał zbrodnię dokonaną przez Związek Sowiecki w Katyniu. Antykomunizm tego wielkiego pisarza, dziennikarza i publicysty był efektem twierdzenia, że dialogu ze zbrodniarzem po prostu się nie prowadzi.

 

Józef Mackiewicz urodził się 1 kwietnia 1902 roku w Sankt Petersburgu, a jego rodzicami byli Polacy – Antoni i Maria z Pietraszkiewiczów – żyjący w Rosji i prowadzący tam dom oraz rodzinny biznes. Starszym bratem Józefa, jednym z dwojga rodzeństwa, był Stanisław (1896 – 1966), późniejszy pisarz, publicysta i powojenny premier RP na uchodźstwie (1954 – 1955). Józef Mackiewicz miał także siostrę – Sewerynę (1900 – 2002).

 

Jeszcze przed wybuchem I wojny światowej, w 1907 roku, rodzina Mackiewiczów przeniosła się z Sankt Petersburga do Wilna. Po zajęciu w czasie I wojny światowej Wilna przez Niemców (5 września 1915 r.) Józef Mackiewicz kontynuował naukę w gimnazjum męskim Stowarzyszeniu Nauczycielstwa Polskiego.

 

Bolszewicka rewolucja, zbiegająca się ze schyłkiem I wojny światowej oraz nawałą Armii Czerwonej podczas próby zduszenia niepodległości odrodzonej właśnie Rzeczpospolitej, wywarły wielki wpływ na świadomość i postrzeganie rzeczywistości przez młodego Józefa.

Gdy w styczniu 1919 roku Armia Czerwona zbliżała się do Wilna, Mackiewicz przebywał na znajdującej się nadal pod okupacją niemiecką Kowieńszczyźnie.

 

Patriotycznie wychowany Józef Mackiewicz zgłosił się na ochotnika do 10. pułku ułanów, wchodzącego w skład Dywizji Litewsko-Białoruskiej polskiej armii. Brał udział w operacjach prowadzonych na froncie polsko-radzieckim, podczas których został prawdopodobnie ranny w głowę. W czerwcu 1919 roku Józef Mackiewicz przeniósł się do 13. pułku ułanów, z którym brał udział w walkach na Nowogródczyźnie i na zachodnim Polesiu.

 

Antykomunistyczna postawa utrwalała się w Józefie Mackiewiczu w okresie międzywojennym. Warto przypomnieć, że to właśnie w Wilnie powstała polska szkoła sowietologiczna – kilkadziesiąt lat przed ukształtowaniem się nauki o ZSRS (sowietologii) w krajach Zachodu.

 

Istotnym epizodem w życiu Józefa Mackiewicza był Katyń. Za zgodą polskich władz pisarz wszedł w skład międzynarodowej delegacji dokumentującej sowiecką zbrodnię. - Wizyta w Katyniu, w miejscu zbrodni popełnionej przez Sowietów w roku 1940, to był istotny punkt biografii Józefa Mackiewicza. Równie duży wpływ ta wizyta miała na losy innego pisarza, Ferdynanda Goetla. Obydwaj ci twórcy byli później obwiniani o to, że w Katyniu się pojawili. W przypadku Mackiewicza duże znaczenie miał tekst "Widziałem na własne oczy", który ukazał się na łamach „Gońca Wileńskiego” (…). Problemem przy publikacji była gazeta, w której ukazała się relacja z Katynia. To było pismo zaliczane do prasy gadzinowej. W związku z tym pojawiały się wobec Mackiewicza zarzuty kolaboracji z Niemcami. Zarzuty nieprawdziwe, z których pisarz został oczyszczony w roku 1945 przez sąd koleżeński dziennikarzy Rzeczpospolitej. Natomiast to piętno ciągnęło się za nim do końca życia, czy nawet po śmierci. pisano na portalu „Jedynki” Polskiego Radia w 2022 roku.

 

Jego stosunek do okupujących Wileńszczyznę Niemców odzwierciedlał fakt, że w lipcu 1941 roku Józef Mackiewicz odmówił redagowania wileńskiego „Gońca Codziennego”, wydawanego przez hitlerowską III Rzeszę w języku polskim dla Polaków mieszkających na Wileńszczyźnie.

 

Liczne dzieła literackie, wspaniałe reportaże i nieustanna walka o pokazywanie prawdy, także w latach po II wojnie światowej, niezależnie czy miało to uderzać w władze sanacyjnej II RP, ugodową postawę Kościoła czy w system komunistyczny, są nieocenionym dorobkiem polskiej kultury, który warto poznawać i wyciągać z niego wnioski do dzisiaj.

 

Żyjący po II wojnie światowej na emigracji Józef Mackiewicz zmarł 31 stycznia 1985 roku w Monachium, a pochowany został w kolumbarium polskiego kościoła św. Andrzeja Boboli w Londynie.

piotrskarga.pl

Prognozy demograficzne dla Polski brzmią katastroficznie. Jesteśmy jednym z najszybciej wyludniających się narodów w Unii Europejskiej. W 2024 roku urodziło się tylko 252 tysiące młodych Polaków, podczas gdy zmarło 408 tysięcy osób. W najbliższy wtorek 29 kwietnia w Elblągu w Klubie „Polonia Christiana” Marcin Musiał poprowadzi wykład i dyskusję na temat „Jak ratować Polskę przed katastrofą demograficzną?”.
W Poniedziałek Wielkanocny o godzinie 7.35 zmarł Papież Franciszek. Ojciec Święty miał 88 lat i był 266. biskupem Rzymu. Jorge Mario Bergoglio SJ urodził się 17 grudnia 1936 roku w Buenos Aires, w stolicy Argentyny. Od 13 marca 2013 roku zasiadł na Stolicy Piotrowej, mając wówczas 76 lat. Wiadomość o śmierci Papieża Franciszka przekazał z kaplicy Domu Świętej Marty kamerling Świętego Kościoła Rzymskiego kard. Kevin Farrell.
Błogosławionych Świąt Zmartwychwstania Pańskiego, spokoju, zdrowia i radości życzą Zarząd i Członkowie Stowarzyszenia Kultury Chrześcijańskiej im. Księdza Piotra Skargi Wielkanoc A.D. 2025
W sobotę 12 kwietnia wielotysięczny pochód przeszedł ulicami Krakowa pod Wawel by uczcić tysiąclecie Korony Polskiej. Marsz zorganizowany został przez powstały w Krakowie Społeczny Komitet im. Bolesława Chrobrego, w którego skład weszło także Stowarzyszenie Kultury Chrześcijańskiej im. Księdza Piotra Skargi. Organizując milenijne obchody chcemy nie tylko przypomnieć o doniosłych chwilach w dziejach naszej Ojczyzny, ale także wskazać młodemu pokoleniu, jak ważne są idee jednoczące naród wokół Korony i poczucia wspólnoty całego społeczeństwa.
We wtorek 1 kwietnia na Uniwersytecie Wileńskim można było zobaczyć unikatowe eksponaty – jeden z dwóch zachowanych egzemplarzy „Katechizmu” Matynasa Mažvydasa oraz pelerynę i biret Piotra Skargi – pierwszego rektora uczelni, która w chwili założenia nosiła nazwę Akademia i Uniwersytet Wileński Towarzystwa Jezusowego. W tym roku wileński uniwersytet świętuje 446 rocznicę wydania aktu fundacyjnego przez króla Stefana Batorego.