Na północno-wschodnim krańcu Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego leży Orchówek. Kiedyś miasteczko, dziś dzielnica Włodawy. Parafia rzymskokatolicka istniała tutaj od 1507 roku. Dwie pierwsze świątynie uległy zniszczeniu, zaś w trzeciej – pod wezwaniem św. Jana Jałmużnika – powstałej pod koniec XVIII wieku, do dziś króluje Matka Boża Pocieszenia.

Piękny obraz, umieszczony w ołtarzu głównym, został namalowany na płótnie przez nieznanego malarza pod koniec XVI lub na początku XVII wieku. Ukazuje Najświętszą Maryję Pannę z Dzieciątkiem Jezus trzymającym w lewej dłoni księgę. Madonna okryta jest granatowym maforionem z trzema złotymi gwiazdami na ramieniu.

Płótno przedstawiające Maryję z Dzieciątkiem przywieźli do Orchówka augustianie w 1610 r. Trudno jednak dziś ustalić, od kiedy miejscowa ludność zaczęła traktować tę ikonę jako cudowny wizerunek Maryi Pocieszycielki.

Najstarsza zachowana wzmianka na ten temat znajduje się w akcie powizytacyjnym o. Jakuba Carthei z roku 1661, który zanotował, iż obraz Matki Bożej jest tu nabożnie czczony podczas licznych uroczystości i świąt. Niestety, liczne wota i Księga Łask zaginęły w czasie rozbiorów. To był zresztą wyjątkowo dramatyczny czas w dziejach lokalnej społeczności, który w szczególnie smutny sposób zaznaczył się kasatą klasztoru augustianów w 1864 roku, a trzy lata później likwidacją parafii w Orchówku.

Cudowny obraz rozpoczął wtedy ponad 60-letnią tułaczkę – najpierw został wywieziony do Lublina, potem do Włodawy. Ziemia podlaska przeżywała wówczas okres prześladowania unitów zmuszanych do przejścia na prawosławie. Jeden z nich, Maksym Kossyk, wraz z kilkoma towarzyszami walczył o powrót obrazu na swoje miejsce. W tym celu udał się do Rzymu, by przedstawić papieżowi św. Piusowi X cierpienia katolików na Podlasiu i Chełmszczyźnie. Po pewnym czasie nastąpiło złagodzenie represji. Orchowscy parafianie wierzyli, iż pomogła im w tym ukochana Matka Boża Pocieszenia. Zmarłemu w 1925 r. Kossykowi nie było jednak dane doczekać powrotu cudownego obrazu.

Orchowska Madonna wróciła w uroczystym pochodzie na swe miejsce 13 czerwca 1931 r. Otworzył się nowy rozdział historyczny kultu Bogarodzicy. Dziś kult Matki Bożej Pocieszenia jest nadal żywy. Każdego roku przybywają tu liczni pielgrzymi, by pokłonić się swej Matce i oddać się Jej w opiekę.

2 września 1990 r. odbyła się uroczysta koronacja obrazu Matki Bożej Orchowskiej diademami papieskimi.

DMB