Ileż cudownych dzieł sztuki pozostawiła nam cywilizacja chrześcijańska! Przykładem tego jest chyba najwspanialsze arcydzieło średniowiecznego złotnictwa zwane Pala d’Oro – Złoty Ołtarz – które znajduje się w weneckiej bazylice św. Marka. Mierząca 3,48 metrów szerokości i 1,40 wysokości nastawa ołtarzowa złożona jest z ponad 80 emaliowanych płytek i krążków, a nadto z figurek oraz z 1300 pereł, 300 szmaragdów, 300 szafirów, 400 granatów i 15 rubinów…

W centrum Złotego Ołtarza widzimy naszego Pana Jezusa Chrystusa w stroju bizantyjskiego cesarza. Otoczony jest przez czterech Ewangelistów. Po lewej stronie u góry widnieje św. Marek, po prawej – św. Jan; po lewej na dole – św. Mateusz; po prawej – św. Łukasz.

Na pierwszy rzut oka dostrzegamy tutaj różnorodność barw, kształtów i figur. To niezwykły widok. Nie tylko bowiem raduje nasze oczy, ale także wybitnie nastraja nas ku praktykowaniu pobożności. Podziwianie tej cudownej nastawy ołtarzowej przyczynia się nie tylko do kształtowania wrażliwości religijnej, ale także wrażliwości estetycznej wiernych. To jest dzieło Sztuki przez wielkie „S”. Nie możemy bowiem zapominać, że celem sztuki i dzieł artystycznych jest ukazywanie Dobra, Piękna i Prawdy.

Te trzy zasady są niezbędne, aby wzbudzić w nas podziw wobec jakiegoś artystycznego dzieła. One powinny też sprzyjać skupieniu i modlitwie. Musimy jednak tutaj zaznaczyć, że jeśli chcemy, by nasz podziw dla dzieła był prawdziwy i przynosił duchowe korzyści, nie możemy się ograniczyć tylko do sfery uczuć. Podziw będzie pełny, jeśli zaangażujemy nasz rozum.

Biedna nasza epoka, która już nie jest zdolna do tworzenia pięknych rzeczy. Wystarczy spojrzeć na „dzieła” współczesnej „sztuki”, choćby na architekturę – także sakralną…

Był taki okres, który według tego, co pisał Ojciec Święty Leon XIII w encyklice Immortale Dei, wiara kwitła w całej Europie. Wierni, w trosce o chwałę Bożą, przekazywali swoje majątki Kościołowi, finansowali budowę pięknych i bogatych świątyń, które dziś podziwiamy. W ten sposób przyczyniali się również do podniesienia poziomu kultury w społeczeństwie. W dawnych czasach te arcydzieła były dostępne dla wszystkich. Dzisiaj, aby podziwiać takie wspaniałości, jak Złoty Ołtarz, musimy zapłacić kilka euro.

A do tego dochodzą różne zagrożenia. Ten artystyczny cud – podobnie jak wiele innych – jest strzeżony przez uzbrojonych strażników, którzy chronią go nie tylko przed kradzieżą, ale też, by nowi barbarzyńcy nie wysadzili go w powietrze.

Tym – między innymi – różni się cywilizacja chrześcijańska od współczesnej…