W zabytkowym centrum Przemyśla, w bazylice archikatedralnej pw. Wniebowzięcia NMP i św. Jana Chrzciciela, czczony jest szczególny wizerunek Maryjny. Matka Boża Jackowa to późnogotycka, alabastrowa figura przedstawiająca Maryję zasiadającą na tronie. Na prawej ręce trzyma Dzieciątko, które wpatrując się w twarz Swej Matki, bawi się palcem u nogi; zaś na Jej lewej dłoni spoczywa otwarte Pismo Święte.

Jest to dzieło bardzo stare, sięgające swą historią Średniowiecza – i jak to często bywa w takich przypadkach, nie znamy jego autora. Według tradycji figurkę przeniósł do Przemyśla św. Jacek Odrowąż – Apostoł Słowian – w 1240 roku, uchodząc z Kijowa przed Tatarami. Statua, od jego imienia nazwana Jackową, została ogłoszona cudowną przez arcybiskupa Wacława Hieronima Sierakowskiego 28 lipca 1760 roku, a 15 sierpnia 1766 roku ukoronowana papieskimi koronami przez Kanclerza Kapituły Katedralnej biskupa Ignacego Krzyżanowskiego. Początkowo czczona w kościele ojców dominikanów, po jego zburzeniu przez Austriaków w 1786 roku została przeniesiona do przemyskiej katedry rzymskokatolickiej.

Na przestrzeni wieków Matka Boża Jackowa była (i jest!) oparciem dla mieszkańców Przemyśla i Ziemi Przemyskiej we wszystkich tragicznych wydarzeniach, jakie dotykały te tereny. Sama figurka cudem ocalała z pożaru katedry, który wybuchł 25 czerwca 1941 roku, kiedy cofająca się przed Niemcami Armia Czerwona ostrzelała Przemyśl ciężką artylerią.

Warto wspomnieć, że w kościele ojców dominikanów w Krakowie także znajduje się figura zwana Matką Bożą Jackową, przeniesiona ze Lwowa po II wojnie światowej. Jest to kopia drugiej statuy uratowanej przez św. Jacka, którą pozostawił w Haliczu na Rusi. Stamtąd trafiła do Lwowa, gdzie oryginał odnaleziono dopiero w 2006 roku w Lwowskim Muzeum Historii Religii. Uważa się ją za najstarszy zabytek sakralny tego miasta.