Słowo kapłana
 
Nieomylność papieska


Kiedy coś wartościowego kupujemy, chcemy wiedzieć, czy dana rzecz jest „oryginalna", tzn. czy faktycznie jest to rzecz o takiej wartości, za jaką podaje ją sprzedający. Dlatego kiedy kupujemy jakiś cenny obraz, chcemy mieć tzw. certyfikat, czyli świadectwo, że obraz ten jest autentyczny. Powstaje bowiem wiele podróbek dzieł sztuki i bardzo łatwo można dać się oszukać.

W sprawach wiary sytuacja wygląda podobnie. W przeciągu wieków znajdowali się ludzie, którzy fałszowali naukę Ewangelii. Nauczali oni, zamiast prawdziwej wiary Kościoła, swoich własnych, wymyślonych mądrości. Wystarczy przypomnieć choćby Marcina Lutra czy Jana Kalwina, którzy w swojej pysze twierdzili, że Kościół katolicki pobłądził w wierze, natomiast oni uczą prawdziwej „ewangelii".

Ale skąd wiemy, że Kościół rzeczywiście przechował prawdziwą naukę Pana Jezusa i Apostołów? Otóż zapewnia nas o tym dogmat o nieomylności Najwyższego Pasterza widzialnego Kościoła, czyli papieża.

Dogmat ten został ogłoszony w wieku XIX, podczas I Soboru Watykańskiego. Nie znaczy to jednak, że wtedy „wymyślono" nieomylność papieską. Była ona bowiem przedmiotem wiary od początku Kościoła. Jednak została uroczyście zdefiniowana na Soborze Watykańskim I przez papieża bł. Piusa IX.

Co to znaczy, że papież jest nieomylny? Znaczy to, że cieszy się darem właściwego rozumienia i wyjaśniania prawd wiary, ponieważ jest następcą św. Piotra. To właśnie do św. Piotra powiedział Chrystus Pan: Ty jesteś Piotr-Opoka, i na tej Opoce zbuduję Mój Kościół, a bramy piekielne go nie przemogą (Mt 16,18). A zatem, skoro Kościół Chrystusowy zbudowany jest na Piotrze, to również na jego następcach. Z tego wynika, że tylko ten należy do Kościoła Chrystusowego, kto wierzy w to, czego naucza Następca Piotra, czyli papież. Wszystkie inne „kościoły" nie są kościołami Jezusa Chrystusa, tylko wymysłem ludzkim. Gdyby więc mylił się papież, to również myliłby się wraz z nim cały Kościół katolicki, któremu on przewodzi. Do tego Pan Bóg nigdy nie dopuści. Pan Jezus zapewnił św. Piotra: Ja prosiłem za tobą, aby nie ustała wiara twoja, a ty nawróciwszy się, utwierdzaj twoich braci (Łk 22, 32). Tak więc Piotr, w osobach swoich następców, ma utwierdzać w wierze swoich braci aż do skończenia świata.

Wiemy jednakże, że i św. Piotr ulegał ludzkim słabościom, sam się również mylił, jakże więc papież może być nieomylny? Otóż, żeby Ojciec Święty mógł korzystać z daru nieomylności, potrzebne są następujące warunki:

1. Papież musi wypowiadać się w dziedzinie wiary i obyczajów;
2. Musi wypowiadać się uroczyście, jako nauczyciel całego Kościoła, z intencją ogłoszenia jakiejś prawdy ważnej dla wszystkich wierzących.

Tak więc papież może się mylić, kiedy wypowiada się na tematy nie związane z wiarą: historii, polityki itd., może również mylić się nawet jako teolog, kiedy nie zamierza angażować swojego daru nieomylności, np. w czasie jakiejś dyskusji, przypuszczenia, kiedy nie zamierza zobowiązywać całego Kościoła do przyjęcia jego opinii.

Uroczyste, zobowiązujące do wiary wystąpienie papieża, w celu wyjaśnienia jakiejś sprawy, nazywamy nauczaniem ex cathedra. Takie „rozstrzygnięcie ostateczne" zobowiązuje wszystkich katolików do przyjęcia go, pod karą wykluczenia z Kościoła. Już w starożytności chrześcijańskiej znano powiedzenie: Roma locuta, causa finita, a więc: „Rzym przemówił, sprawa zakończona". Jeśliby ktoś odmówił poddania się uroczystemu orzeczeniu papieskiemu, staje się heretykiem.

Widzimy zatem, że papież nie w każdym przypadku cieszy się przywilejem nieomylności. Aby mógł z tego przywileju korzystać, potrzebne są przedstawione wyżej warunki.

Z drugiej strony, przywilej nieomylności papieskiej jest przede wszystkim darem dla całego Kościoła. Chrystus Pan zatroszczył się w ten sposób o stałą opiekę Ducha Świętego, by Jego Kościół nie popadł w błędy, jak to się stało z tyloma chrześcijanami, którzy odłączyli się od Stolicy Piotrowej. Jeden błąd pociąga za sobą drugi, dlatego widzimy na ile sekt podzieliły się wspólnoty, którym początek dał Luter, Kalwin czy Zwingli...

Myliłby się ten, kto by uważał, że papież jest „panem wiary", tzn. że może jako nieomylne prawdy ogłosić wszystko, co chce. Otóż, tak nie jest. Papież jest sługą wiary przyjętej od Apostołów i przekazanej przez Tradycję. Dlatego on także, zanim coś ogłosi jako obowiązujące wszystkich chrześcijan, radzi się wielu teologów, uczonych, a przede wszystkim powierza się Duchowi Świętemu w modlitwie.

Pamiętając o Boskim pochodzeniu władzy papieskiej, starajmy się zawsze przyjmować całym sercem to, co Stolica Apostolska podaje nam do wierzenia, jak również to, co nie jest przedmiotem nauczania nieomylnego, ale nawet tylko życzeniem papieża. Czyńmy tak przez miłość do Zbawiciela, który powiedział do Apostołów: Kto was słucha, Mnie słucha, a kto wami gardzi, Mną gardzi. Niech nasze postępowanie cechuje pokorna uległość wobec następcy św. Piotra.

Ks. Adam Martyna
Spis treści:
UWAGA!
Przymierze z Maryją
WYSYŁAMY
BEZPŁATNIE!