Pszów to niewielka miejscowość na Górnym Śląsku, położona u wylotu Bramy Morawskiej – wielkiej przełęczy między Sudetami a Karpatami. W krajobrazie miasteczka dominują wieże okazałej bazyliki pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, w której króluje łaskami słynący obraz łagodnie uśmiechniętej Matki Bożej.

Geneza pszowskiego obrazu związana jest z pielgrzymką do Częstochowy, jaką w 1772 roku odbyli parafianie z Pszowa. Podczas pobytu na Jasnej Górze zakupili kopię Cudownego Obrazu Czarnej Madonny, poświęconą – zgodnie z ówczesnym zwyczajem – poprzez potarcie o oryginał. W drodze powrotnej wizerunek został uszkodzony. Oddano go do renowacji wodzisławskiemu malarzowi Fryderykowi Siedleckiemu. Ten, zachowując charakterystyczny układ jasnogórskiej ikony, zmienił rysy i spojrzenie Madonny i Dzieciątka Jezus. Rozjaśnił Ich twarze i obdarzył delikatnym uśmiechem.

W 1723 r. obraz został poświęcony w Wodzisławiu i uroczyście przeniesiony w procesji do Pszowa. Od tej pory kult Uśmiechniętej Matki Bożej zaczął się rozszerzać. Do tutejszej świątyni przybywali wierni z całego Śląska i Moraw. Pojawiły się pierwsze wota – świadectwa cudownych uzdrowień. Tych niezwykłych łask za przyczyną Matki Bożej było tutaj tak wiele, że już w 1732 roku biskup wrocławski oficjalnie nazwał wizerunek Jasnej Madonny – łaskami słynącym.

Rosnący z roku na rok kult Matki Bożej sprawił, że rychło podjęto decyzję o budowie nowej świątyni. Okazały barokowy kościół, któremu nadano tytuł Narodzenia NMP, został ukończony w 1747 roku. Cudowny Obraz umieszczono w głównym ołtarzu. W 1795 r. papież Pius VI obdarzył kościół łaską odpustu zupełnego dla modlących się w tym świętym miejscu.

W 1801 roku przy ołtarzu znajdowało się 156 wotów, a wśród nich rzeźby wyobrażające oczy, ręce, nogi (potwierdzające uzdrowienia), jak też dary dziękczynne: obrączki, monety cesarskie, insygnia książęce i biskupie. Znaczna część tych darów została skonfiskowana w 1809 r. przez zaborców pruskich. Wkrótce jednak pojawiły się nowe, a Pszów stał się głównym miejscem pielgrzymkowym regionu. Przez cały wiek XIX nie ustawał napływ pielgrzymów. Na główny odpust Narodzenia NMP przybywało średnio od 7 do 25 tys. wiernych. Dla nich wybudowano w 1855 roku stacje Drogi Krzyżowej na placu kościelnym, a w latach 1915–1929 w pobliskim lesie utworzono kalwarię z 15 kaplicami. Dziś z tych dobrodziejstw korzystają liczni wierni. Szacuje się, że rokrocznie przybywa do tutejszego sanktuarium około 100 tys. pielgrzymów z różnych stron Polski i z zagranicy.

Redakcja dziękuje Pani Leokadii Hawel z Pszowa za informacje nt. Matki Bożej Pszowskiej.