Wprawdzie dogmat o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny został ogłoszony przez Ojca Świętego Piusa IX dopiero 8 grudnia 1854 roku, to jednak święto upamiętniające to ważne dla świata wydarzenie znane było w Kościele wschodnim (na terenie Palestyny) już na początku VIII wieku. Za sprawą cesarzy bizantyjskich zostało rozpowszechnione w prowincjach wschodnich Cesarstwa Rzymskiego. Następnie przyjęło się na Zachodzie.

Przekonanie, że Bóg zachował Maryję od grzechu pierworodnego, było obecne wśród teologów już w pierwszych wiekach chrześcijaństwa. Ojcowie Kościoła poznawali tę prawdę na podstawie przekazów biblijnych, Tradycji ale także w drodze dociekań rozumowych.

Pewne kontrowersje w związku z tą prawdą nastąpiły w średniowieczu. Zastanawiano się wówczas, jak pogodzić przywilej Niepokalanego Poczęcia z tajemnicą powszechnego odkupienia wszystkich ludzi. Wniosek z dociekań największych teologów był następujący: To, co w przypadku każdego człowieka dzieje się w wyniku przyjęcia sakramentu Chrztu Świętego, tzn. uwolnienie od grzechu pierworodnego, w przypadku Maryi, z woli Bożej stało się już w chwili poczęcia, tak że ani przez moment Matki Zbawiciela nie zbrukał grzech zawiniony przez Adama i Ewę.¹

Przez cały okres polemik tradycyjnej nauki bronili papieże. Na koniec Sykstus IV (1471–1484) wprowadził obowiązek obchodzenia święta Niepokalanego Poczęcia NMP w całym Kościele. Jeden z jego następców, Klemens XI (1700–1721), podniósł je do rzędu świąt nakazanych, a Leon XIII (1878–1903) nadał mu rangę pierwszej klasy.

Czczoną 8 grudnia prawdę o Niepokalanym Poczęciu NMP potwierdziła sama Bogarodzica podczas prywatnych objawień. Świętej Katarzynie Labouré poleciła w 1830 roku rozpowszechniać Cudowny Medalik, na którym znalazło się wymowne wezwanie: O Maryjo bez grzechu poczęta, módl się za nami, którzy się do Ciebie uciekamy. Z kolei św. Bernadecie Soubirous przedstawiła się w Lourdes słowami: Jam jest Niepokalane Poczęcie.

Oprac. AK

_{1 Wincenty Zaleski, Rok kościelny, Warszawa 1989.}