Tyś zajaśniała nad Wąwolnicą/W lesie kębelskim, czysta dziewico./Obdarz nas Pani, Twą łaskawością,/A złącz zbawienną wszystkich miłością - tak pięknie zwracają się do swej Pani i Królowej pielgrzymi, przybywający do Wąwolnicy.
Miejscowość ta leży w północno-zachodniej części Wyżyny Lubelskiej nad rzeką Bystrą. Na wyniosłej górze zamkowej w 1364 roku król Kazimierz Wielki zbudował kaplicę, gdzie znajduje się piękna gotycka figura Matki Bożej Kębelskiej.
Rzeźba ukazuje stojącą Maryję z Dzieciątkiem na lewym ręku. Madonna przybrana jest w złotą suknię i płaszcz. Na głowie ma maforion (szal okrywający głowę) opadający na ramiona. Dzieciątko siedzi ze skrzyżowanymi nogami i dłońmi opartymi na kolanach. Oblicze Maryi pełne jest ciepła i miłości. Jej wzrok - pełen zadumy. Figura ma wysokość 85 cm i wykonana jest w drewnie lipowym. Należy do typu tzw. Pięknych Madonn.
Tradycja kultu Matki Bożej w Wąwolnicy i pobliskim Kęble sięga okresu najazdów tatarskich w XIII wieku. W pierwszych dniach września 1278 roku w Kęble, wśród lasów, gdzie znajdowała się statua Matki Bożej, rozgorzała bitwa. Przy drodze Tatarzy rozbili obóz, gdzie gromadzili łupy i przetrzymywali jeńców. Na ogromnym głazie ustawili figurę Maryi i chcąc osłabić morale polskich jeńców, zaczęli Ją obrzucać obelgami, szyderstwami i... błotem. Nagle figura uniosła się w górę, a nad jeńcami zapłonęła wielka jasność. Widząc to, Tatarzy zaczęli w przerażeniu uciekać. Wieść o cudzie rozeszła się błyskawicznie. Niedaleko tego miejsca dziedzic Otto Jastrzębczyk postanowił wybudować drewniany kościół, w którym umieszczono cudowną figurę. 8 września 1700 r., za zgodą papieża Klemensa XII przeniesiono w uroczystej procesji statuę Matki Bożej z Kębła do kaplicy w Wąwolnicy. Figura Matki Bożej została umieszczona na ołtarzu głównym, a ponieważ sprowadzono ją z Kębła, dlatego nazywana jest Kębelską. Każdego dnia przybywają do Wąwolnicy pielgrzymi, aby modlić się, dziękować i błagać o łaski.
Liczne wota świadczą o tym, jak wielką miłością otacza Maryja swych wiernych czcicieli. Złota Księga Łask Matki Bożej Kębelskiej w Wąwolnicy wciąż zapełnia się nowymi wpisami.
Uwieńczeniem ponad 700-letniego kultu Matki Bożej Kębelskiej stała się koronacja cudownej figury, która miała miejsce 10 września 1978 r. Dokonał jej, za zgodą papieża Pawła VI, biskup Bolesław Pylak.
BB
