Zdarza się, że Pan Bóg przemawia do nas przez niezwykłe, nadprzyrodzone znaki i wydarzenia, ukazując ograniczonemu do materii i rozumu człowiekowi radykalnie inną rzeczywistość. Takim „znakiem Bożym" był w naszych czasach św. Ojciec Pio z Pietrelciny. Cztery wieki temu także w zakonie św. Franciszka żyła postać absolutnie niezwykła. Mieszkaniec Królestwa Chrystusowego, które nie jest z tego świata. Pamiętajmy o nim każdego 18 września, kiedy przypada jego wspomnienie liturgiczne.

Św. Józef Maria Desa, bo jemu jest poświęcony ten artykuł, urodził się 17 czerwca 1603 r. w małej włoskiej wiosce Cupertino, stąd znany jest jako św. Józef z Kupertynu. W chwili, gdy miał przyjść na świat, ojcu jego za długi zajmowano mieszkanie, matka schroniła się więc w stajni i tam go powiła. Zatem na świat przyszedł, tak jak Zbawiciel, któremu miał służyć przez całe życie.

„Brat osioł"

Józef był wątły i chorowity. Nadto był strasznym niezdarą, pogardzanym i wyśmiewanym przez bliskich i - rzecz rzadka - bardzo szorstko traktowanym także przez matkę. W szkole niektórzy uważali go za ograniczonego umysłowo. Na skutek częstych mistycznych stanów zachwytu był nazywany w młodości „boccaperta" - „rozdziawiona gęba", sam nazywał siebie też „bratem osłem". W rzeczywistości jednak był człowiekiem inteligentnym i bardzo pokornym. Trwając w mistycznym zjednoczeniu z Bogiem, od Niego czerpał głęboką mądrość, przewyższającą wiedzę dostępną ludzkiemu poznaniu. Wykorzystywał ją później jako kapłan i przewodnik duchowy. Przybywali do niego po radę „możni tego świata", osoby świeckie, dostojnicy kościelni. Wśród jego czcicieli znaleźli się również liczni książęta i monarchowie. To właśnie św. Józef z Kupertynu, który był gorącym czcicielem Maryi, doradził królowi Janowi Kazimierzowi, by w dramatycznym dla historii Polski okresie potopu szwedzkiego powierzył kraj Matce Bożej.

W zakonie

Po cudownym uzdrowieniu z ciężkiej choroby, Józef postanowił poświęcić całe swoje życie Bogu. W 1620 roku wstąpił do zakonu kapucynów. Przykre sytuacje, spowodowane niemal codziennymi mistycznymi ekstazami, jakie przeżywał, a także wyjątkowa niezdarność oraz słabość zdrowia spowodowały, że po kilku miesiącach musiał opuścić zakon. Wkrótce został przyjęty do franciszkanów. Przeznaczono go do pracy w stajni. Gorliwość w wykonywaniu obowiązków i świętość życia sprawiły, że w 1626 roku został przyjęty do nowicjatu. Rok później złożył śluby zakonne, a w 1628 roku przyjął święcenia kapłańskie. Poprzedziły je egzaminy, które zdał dzięki cudownej interwencji Bożej. Nadnaturalne charyzmaty, jakimi Bóg obdarzył Józefa, zwróciły na niego szczególną uwagę władz zakonnych i kościelnych. Swoje „trzy grosze" dołożyli ludzie o nieczystych sumieniach. Ciężki czas próby przeszedł jednak tak jak przechodzą święci, z absolutnym poddaniem się woli Bożej i przełożonym. Z miłością, gorliwością i posłuszeństwem.

Ekstazy i lewitacje

Kapłańskiej posłudze Józefa towarzyszyły też, obok nadprzyrodzonej mądrości, także inne zadziwiające dary. Św. Józef był człowiekiem rozkochanym w Chrystusie. Sposób, w jaki sprawował Eucharystię, zdradzał głębokie przeżywanie świętych Tajemnic i był nacechowany mistycyzmem. W czasie odprawiania Mszy Świętej jego ciało niemal nieustannie unosiło się nad ziemią. Często w taki mistyczny stan wprowadzała go zwykła modlitwa, a szczególnie rozważanie Męki Pańskiej. Wystarczyło, że usłyszał imiona Jezusa i Maryi i już zaczął lewitować. Z tego niezwykłego stanu (a jego świadkiem był nawet papież Urban VIII), mogło go wyrwać tylko polecenie przełożonego. Ekstazy te prawie zawsze miały identyczny przebieg: towarzyszył im przenikliwy krzyk, uniesienie się ciała o kilka centymetrów lub nawet kilka metrów nad ziemią oraz upojenie bądź pogrążenie w kontemplacji. Zapytany przez współbrata, co widzi, gdy doświadcza takiego stanu oderwania od zmysłów, odpowiedział prosto: „Cóż miałbym widzieć? Trwam w jedności z Bogiem". Bóg obdarzył „brata osła" również charyzmatami proroctwa i uzdrawiania, a także darem bilokacji. Nadto ciało świętego wydzielało przyjemny, intensywny zapach, który trwale przenikał jego habit oraz pomieszczenia, w których przebywał.

Woń duchowa

Św. Józef często widział ludzi pod postacią zwierząt, przedstawiających właściwy stan ich duszy. Odczuwał zapachy, których nikt nie czuł. Jeśli spotkał człowieka, którego sumienie było zbrudzone, mówił: „Wydzielasz straszną woń, idź się umyć". Po spowiedzi, o ile była ona szczera, czuł już inny zapach.

* * *

Zmarł w 1663 roku w Osimo, gdzie do dziś znajdują się jego relikwie. Odszedł tak, jak umierają święci, nie opłakując życia, z uśmiechem na ustach, z oczami skierowanymi ku Niebu, gdzie prawdziwe życie się nigdy nie skończy. Św. Józef z Kupertynu został beatyfikowany przez papieża Benedykta XIV w 1753 roku, kanonizował go Klemens XIII w 1767 roku. Jest patronem studentów, lotników i osób podróżujących samolotami.

Bogusław Bajor