Jest wielu świętych, którzy w sposób szczególny czcili Jezusowy żłóbek. Święci: Hieronim, Paula, Edmund, Kajetan z Thieny… Ten ostatni za wierność i świątobliwe życie dostąpił łaski trzymania na swych rękach Dzieciątka Jezus.

Maryja sama wręczyła mu małego Jezusa w noc Bożego Narodzenia, w symbolicznym roku wybuchu wielkiej herezji Lutra.

Droga do Nieba – niewinność albo pokuta

Św. Kajetan mawiał, że nie ma innej drogi do Nieba jak przez niewinność lub pokutę. Jeśli się utraciło niewinność, nie pozostaje nic innego jak pokuta.

Założyciel Zakonu Kleryków Regularnych, popularnie zwanych teatynami pochodził z Lombardii, a żył na przełomie XV i XVI wieku. Natychmiast po chrzcie matka poświęciła go Najświętszej Maryi Pannie, pokornie błagając, by go ­strzegła. I tak, całe jego życie świadczyło o tym, jak skuteczne były jej modlitwy. Kajetan całkowicie poświęcił się Panu Bogu do tego stopnia, że już w dzieciństwie mówiono o nim: święty.

Dbał o zachowanie niewinności tak w trakcie nauki na uniwersytecie, jak i potem, gdy przyszło mu mierzyć się z ogromnym zepsuciem moralnym i bezeceństwem nawet wśród duchownych.

Ten wszechstronnie wykształcony człowiek, znawca prawa cywilnego i kanonicznego, najpierw na polecenie papieża Juliusza II walczył z zepsuciem w Rzymie, potem wędrował po Italii, od Wenecji po Neapol, wyzwalając miasteczka i wsie z luterańskiej i kalwińskiej herezji.

Gorliwie zabiegał o zbawienie dusz. Służył chorym w szpitalach i poza nimi z niestrudzoną miłością, także w czasie zarazy. Mówiono, że wyglądał jak serafin, stojąc przed ołtarzem, i jak apostoł, gdy był na ambonie. Prowadził bardzo skromne życie.

Wziąłem czule Ciało Dzieciątka…

Kajetan często klęczał w maleńkiej kaplicy Żłóbka w bazylice Najświętszej Maryi Panny (Santa Maria Maggiore) w Rzymie przed tą świętą relikwią. Zatopiony w rozważaniu dobrodziejstwa wcielenia Słowa Przedwiecznego, wzruszony do głębi miłował Boską Dziecinę, a jego łzy nieraz zraszały podłogę kapliczki.

W cichą noc Bożego Narodzenia 1517 roku Kajetan, adorując Dzieciątko i Jego Matkę w tej bazylice, dostąpił niewypowiedzianego szczęścia. Oto, jak opisał to w liście do Służebnicy Bożej, siostry Laury Mignani: Ja, śmiałek, w godzinie Jego narodzin sam stałem przed Świętym Żłóbkiem. Doznałem pocieszenia mojego Ojca, adoratora Żłóbka świętego Hieronima, którego kości są ukryte w kaplicy i z ufnością, z ręki bojaźliwej Dziewicy, nowej Matki, mojej Mistrzyni wziąłem czule Ciało Dzieciątka – ucieleśnienie Odwiecznego Słowa. Moje serce musiało być niezwykle twarde, skoro nie roztopiło się w tym momencie! Z pewnością musiało być z najtwardszego diamentu.

Na jednym z obrazów tę wizję przedstawił wybitny siedemnastowieczny malarz Giovanni Lanfranco. Umieścił on Madonnę z Dzieciątkiem Jezus, do której wyciąga swoje ręce święty Kajetan. Maryja podaje mu Dziecinę. Obok Dziewicy stoi starzec w habicie, którego oczy skierowane są w górę w stronę anioła. To najprawdopodobniej święty Andrzej Avellino (1521–1608), członek kongregacji teatynów.

Po prawej stronie obrazu aniołowie trzymają Pismo Święte otwarte na Ewangelii św. Mateusza i słowach: Zabiegajcie najpierw o królestwo i o jego sprawiedliwość, a to wszystko będzie wam dodane (Mt 6,33).

Od Boskiej Dzieciny umieszczonej w centralnej części płótna w ciemną i cichą noc bije niezwykle intensywne, ciepłe światło, pozwalające ogrzać się nie tylko wiernemu słudze św. Kajetanowi. Narodzony Jezus bowiem zaprasza każdego. Pragnie, by wszyscy osiągnęli pełnię szczęścia, by mogli oglądać Pana i Stwórcę Naszego twarzą w twarz. Pragnie, by każdemu towarzyszyło Piękno, Dobro i Prawda.

Wierność, gorliwość i ubóstwo

Święty Kajetan był wiernym sługą naszego Pana. Gdy tylko miał okazję, próbował zdobyć dusze dla Wszechmogącego. Wraz z trzema bogobojnymi towarzyszami założył zakon dla kapłanów, którzy prowadzili ubogie życie apostolskie, by podźwignąć zaniedbane duchowieństwo i zwalczać niemoralność „światowych ludzi” tamtej epoki. Szczególną wagę przykładał do świętych obrzędów, właściwej adoracji Najwyższego.

Ten Boży kapłan nałożył specjalny obowiązek na członków powołanej kongregacji w odniesieniu do ślubu ubóstwa. Nie tylko nie wolno im było mieć rocznych dochodów, ale nawet prosić o jałmużnę. Musieli poświęcić jedynie Bogu całą troskę o utrzymanie i cierpliwie czekać na to, co Opatrzność im ześle. Choć wydawało się to trudne, wielu z nich było gotowych znosić skrajną nędzę.

Ten święty człowiek miał też wiele wizji w swoim życiu i często był widziany w stanie ekstazy. Posiadał dar proroctwa i czynienia cudów.

Agnieszka Stelmach

ilustrował: Jacek Widor