Przede wszystkim dlatego mamy szanować rodziców, bo tego żąda Bóg. Nie istnieje na świecie bardziej bezpośredni stosunek niż między dziećmi a rodzicami, a mimo to Pan Bóg uważał, że nie wystarczają węzły naturalne i ten miły, naturalny stosunek wzmocnił osobnym przykazaniem…

Dzieci, nie zapominajcie, że czwarte przykazanie żąda o wiele więcej, aniżeli naturalna miłość względem rodziców! Według przykazania Bożego dzieci nie tylko dlatego powinny szanować swoich rodziców, że otrzymały od nich życie, bo w takim razie nieszczęśliwi i kalecy od urodzenia, którzy rodzicom zawdzięczają chorowite, słabe, zniszczone ciało, nie byliby zobowiązani do szacunku dla rodziców.

Według czwartego przykazania, dzieci powinny szanować rodziców nie tylko dlatego, że są oni starsi, mądrzejsi, bardziej doświadczeni. Nie! Swoich rodziców, chociażby analfabetów, powinien szanować nawet najbardziej uczony młodzieniec! Dzieci w nauce i kulturalnej ogładzie prześcigają nieraz swoich rodziców, rodzice nie potrafią rozmawiać z nimi o zagadnieniach filozoficznych ani na tematy literackie…, ale mimo to powinny szanować swoich rodziców!

Na czym tedy opiera się obowiązek czci względem rodziców? Na nakazie Bożym, na Jego woli! Czwarte przykazanie rozpoczyna się w ten sposób: Jam jest Pan Bóg twój. Czcij ojca i matkę swoją! Bóg jakby mówił: Nie chodzi tu o to, czy twój ojciec jest zamożny, czy matka jest miła; ani o to, czy rodzice są mądrzy, filozofowie, mili, dobrzy lub też pełni wad, a może nawet grzeszni. Wszystko jedno! Ja, Bóg, żądam szacunku dla rodziców, żądam niezależnie od okoliczności!

Bracia! Dlatego umieścił Bóg w przykazaniu subtelny wyraz „czcić“ rodziców, a nie tylko „kochać”. Wystarczy kochać siostrę, brata, bliźniego, ale rodziców należy czcić! To coś więcej!

W rozkazach rodziców powinno dziecko słyszeć głos Boży: Synu, jeśli jesteś nieposłuszny, to nie sprzeciwiasz się twojemu ojcu, prostemu człowiekowi, ani twojej słabej matce, tylko ziemskim zastępcom wszechwiedzącego i potężnego Boga. A osoba posła – zastępcy jest święta i nietykalna, bo przemawia w imieniu władcy. Rodzice względem dzieci są posłami ziemskimi Boga i dlatego – jakaż to wstrząsająca prawda naszej moralności! – nawet na czole upadłej matki i zepsutego ojca promieniuje coś z blasku godności rodzicielskiej, otrzymanej od Boga.

Rozumiał to pewien młodzieniec, który przechodząc koło grupy więźniów, zbliżył się i pocałował jednego z nich w rękę. Co widząc strażnik, zawołał: Co pan robi? Całuje pan w rękę więźnia? – Tak, więźnia – odpowiedział młodzieniec – który jest moim ojcem!

Młodzieniec miał słuszność. Takie jest bowiem znaczenie czwartego przykazania: Pan Bóg nie pozwala pod żadnymi pozorami, by nimb powagi rodzicielskiej został naruszony.

Dzieci, czcijcie swoich rodziców! Uczcie się posłuszeństwa! W czasach obecnych zachwiał się szacunek dla powagi. A bez szacunku dla powagi zginie społeczeństwo. Musimy się więc na nowo nauczyć posłuszeństwa. Od kogo, gdzie? Uczmy się u Tego, o którym powiedziano, że chociaż był Bogiem, jednak był posłuszny swoim rodzicom (por. Łk 2,51), u Tego, którego całe życie ziemskie było wiernym posłuszeństwem woli Bożej, wytrwałym postępowaniem po drodze, która prowadziła na śmierć, i to na śmierć krzyżową. By nas, hardych, dumnych, zarozumiałych i mędrkujących nauczyć posłuszeństwa, Syn Boży „stał się posłusznym aż do śmierci, a śmierci krzyżowej“ (Flp 2,8).

Tak, powinniśmy szanować swoich rodziców, przełożonych, starszych, bo tego żąda Bóg.

Przykazania Boże posiadają tę doskonałą właściwość, że zgadzają się zupełnie z najczystszymi i najgłębszymi pragnieniami natury ludzkiej. Widać, że ten sam Bóg stworzył naturę i wydał Dziesięć Przykazań. Stąd jest zupełnie zrozumiałem, że szacunku dla rodziców wymaga i sama natura.

Małe dziecko instynktownie lgnie do rodziców, starsze z większą świadomością miłości, a dorosłe – z poczucia troskliwej opieki. Całemu naszemu życiu towarzyszy miłość rodziców. Nawet wtedy, kiedyśmy już dorośli i mamy swoją rodzinę. Rodziców kochamy do samej deski grobowej. Wiecie, kiedy się staje człowiek starym? (…) Wtedy, kiedy umarli mu rodzice! Chciałbym głośno zawołać, by mnie usłyszały wszystkie dzieci opryskliwe, krnąbrne, które zatruwają życie rodzicom, nie mają nad nimi litości, marnotrawią ich mienie: Dzieci, uważajcie, żebyście sobie za późno nie uświadomiły, coście posiadały w osobach żyjących rodziców!

Kochani Bracia! Człowiek ma tę smutną właściwość, że często dopiero poniewczasie ocenia skarby, które posiadał. Szanujmy więc za życia naszych rodziców!

Prawdziwa miłość dziecięca sięga oczywiście i poza grób i objawia się w modlitwach za dusze zmarłych rodziców, w Mszach Świętych za ich dusze odprawianych, w odwiedzaniu ich cichych mogił. Czerwone róże, które rosną na grobie, są jakby przesyłaniem pozdrowień i napomnień rodzicielskich z życia wiecznego…

Ks. dr Tihamer Toth, Dekalog (I), Kraków, nakładem ks. dr. Ferdynanda Machaya, 1933, s. 247–250. Tytuł pochodzi od Redakcji.