Kult Trójcy Świętej rozwijał się w miarę, jak Kościół pogłębiał refleksję teologiczną nad tajemnicą Boga Trójjedynego. Warto zaznaczyć, że objawił Ją nam sam Pan Jezus, choćby zwracając się do uczniów słowami: Idźcie więc i nauczajcie wszystkie narody, udzielając im chrztu w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego (Mt 28,19).

Najstarsze znane nam świadectwa o nabożeństwie do Trójcy Świętej pochodzą z przełomu VIII i IX wieku. Związany przez lata z dworem cesarza Karola Wielkiego wybitny teolog bł. Alquin (zm. 804), w dziele pt. Liber sacramentorum zamieścił modlitwy do Mszy wotywnej o Trójcy Przenajświętszej.

Wiemy także, iż na początku X wieku święto Trójcy Przenajświętszej obchodzono w belgijskim mieście Leodium (Liège). Zaprowadził je biskup Stefan (901–920). Przy tej okazji polecił ułożyć oficjum na cześć tej tajemnicy.

Kult Trójcy Świętej w sposób szczególny rozkwitł w średniowiecznych klasztorach benedyktyńskich. Reguła Ehelwolda z X wieku nakazywała mnichom sprawowanie Mszy o Trójcy Świętej w niedziele od Zesłania Ducha Świętego do Adwentu.

Długo jednak liturgiczne uczczenie Trójcy Świętej miało charakter lokalny. Papieże nie widzieli bowiem potrzeby wprowadzania osobnego święta ku czci Trzech Osób Boskich, wychodząc ze słusznego skądinąd założenia, że jest ona oddawana codziennie, podczas każdej Mszy Świętej. Dopiero wzrastająca popularność kultu sprawiła, że Ojciec Święty Jan XXII w 1334 roku ustanowił odrębną uroczystość Trójcy Świętej dla całego Kościoła.

Na mocy jego decyzji dniem obchodzenia święta stała się niedziela po Zesłaniu Ducha Świętego. W ten sposób Kościół symbolicznie przypomina, że ludzie nie są w stanie własnymi siłami pojąć i wyrazić tej wielkiej tajemnicy. Stało się to w pewnym stopniu możliwe dopiero z pomocą Trzeciej Osoby Boskiej.

Dodajmy, że przed 1334 rokiem święto celebrowano w różnych terminach: w pierwszą lub drugą Niedzielę po Zesłaniu Ducha Świętego, ostatnią niedzielę przed Adwentem, a także w niedzielę po święcie św. Jana Chrzciciela.

AK